วัยผู้สูงอายุ เป็นวัยที่มีความเสื่อมถอยมากที่สุด เนื่องจากเมื่ออายุมากขึ้น ระบบต่างๆภายในร่างกายของผู้สูงอายุมักลดลง ทั้งระบบการย่อยอาหาร รวมไปถึงการเคี้ยวอาหารที่เสื่อมสภาพลงไปตามวัย อาจทำให้รับประทานได้น้อยหรือช้าลง การเลือกรับประทานอาหารหรือการเลือกอาหารเสริมสำหรับผู้สูงอายุ ถือเป็นสิ่งสำคัญ และ ควรเลือกทานแบบเหมาะสมและครบถ้วน
โภชนาการสำหรับผู้สูงอายุที่ควรรับประทาน
ผู้สูงอายุซึ่งเป็นวัยที่ต้องการพลังงานและสารอาหารที่แตกต่างจากวัยทำงาน หรือ ผู้ที่มีสุขภาพร่างกายปกติ เนื่องจากระบบต่างๆภายในร่างกายของผู้สูงอายุมักลดลง ดังนั้น จึงควรเลือกเรื่องอาหารและโภชนาการเป็นอย่างดีซึ่งความต้องการพลังงานและสารอาหารในผู้สูงอายุแต่ละรายก็จะแตกต่างกันไป ขึ้นกับอายุ น้ำหนัก ส่วนสูง และการใช้พลังงานในแต่ละวัน
โภชนบัญัติ 9 ประการสำหรับผู้สูงอายุ
- กินอาหารให้หลากหลายในสัดส่วนที่เหมาะสม และหมั่นดูแลน้ำหนักตัว
- กินข้าวเป็นหลัก เน้นข้าวกล้อง ข้าวขัดสีน้อย
- กินพืชผักและผลไม้ตามฤดูกาลให้มากเป็นประจำ
- กินปลา ไข่ เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน ถั่วและผลิตภัณฑ์จากถั่วเป็นประจำ
- ดื่มนมและผลิตภัณฑ์จากนมเป็นประจำ
- หลีกเลี่ยงอาหาร ไขมันสูง หวานจัด เค็มจัด
- ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอ ควรหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มรสหวาน
- กินอาหารสะอาด ปลอดภัย
- งดหรือลดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
การเลือกรับประทานที่เสริมโภชนาการอาหารสำหรับผู้สูงอายุ
กลุ่มอาหารที่ช่วยในเรื่องของการบำรุงสายตา
ควรเลือกรับประทานอาหารที่อุดมด้วยวิตามิน เอ บี 1 บี 12 ซี อี ลูทีน ซีแซนทีน ซิลิเนียม และสังกะสี ซึ่งช่วยในการทำงานของจอประสาทตา ชะลอการเกิดต้อกระจกและจอประสาทตาเสื่อมซึ่งพบใน ตำลึง ฟักทอง กะหล่ำดอก ผักบุ้ง บร็อคโคลี แครอท ข้าวโพด ฝรั่ง ส้ม มะละกอ ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ ตับ ไข่ หอยนางรม ปลา นม และน้ำมันพืช เป็นต้น
กลุ่มอาหารที่ช่วยในเรื่องของการบำรุงเรื่องความจำ
กลุ่มอาหารที่ช่วยในเรื่องของการบำรุงสมองและระบบประสาท ป้องกันการชาตามปลายมือปลายเท้า ด้วยการรับประทานอาหารที่มีกรดไขมันโอเมก้า3 สารสื่อประสาทโคลินเลซิตินและวิตามินบีต่างๆ ได้แก่ บี1 บี6 และบี12 เป็นต้น ซึ่งพบใน ปลาทะเลน้ำลึก ใบแปะก๊วย ไข่แดง กล้วย ถั่วเหลืองและข้าวกล้อง เป็นต้น
กลุ่มอาหารที่ช่วยในเรื่องของการเพิ่มพลังงาน
ผู้สูงอายุ ต้องการพลังงาน 1,400 ถึง 1,800 กิโลแคลอรีต่อวัน ขึ้นอยู่กับอายุ น้ำหนัก ส่วนสูง และการใช้พลังงานในแต่ละวัน ซึ่งควรเสริมสร้างกล้ามเนื้อและชะลอความเสื่อมของกระดูกด้วยการรับประทานอาหารที่อุดมด้วยโปรตีน แคลเซียม วิตามินดี เค และแมกนีเซียม ซึ่งพบใน นมและผลิตภัณฑ์จากนม ผักใบเขียวเข้ม เต้าหู้แข็ง ปลาเล็กปลาน้อย และงาดำ เป็นต้นเลือกรับประทานโปรตีนที่ดี เช่น ปลา ไข่ เนื้อสัตว์ไขมันต่ำย่อยง่าย ถั่วและธัญพืชต่างๆแต่เมื่ออายุมากขึ้น ระบบต่างๆภายในร่างกายของผู้สูงอายุมักลดลง ทั้งระบบการย่อยอาหาร รวมไปถึงการเคี้ยวอาหาร ที่เสื่อมสภาพลงไปตามวัย อาจทำให้รับประทานได้น้อยลงทำให้อาหารในรูปแบบปกติอาจทำให้ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอต่อในชีวิตประจำวัน จึงต้องหาตัวช่วยในการเสริมอาหารผู้สูงอายุ อีกหนึ่งตัวช่วยเสริมในเรื่องของสารอาหารให้ผู้สูงอายุคือ กลุ่มอาหารเสริม ผลิตภัณฑ์กลุ่มอาหารเสริม หรือ กลุ่มอาหารเสริมสูตรครบถ้วน คือ อาหารเสริมที่มีสารอาหารครบทั้ง 5 หมวดหมู่ อยู่ในรูปแบบชนิดผง โดยมีสารอาหารที่ร่างกายต้องการมาผสมรวมกันเพื่อให้สามารถทานได้ง่าย เนื่องจากอาหารเสริมชนิดผงชงทานง่ายและมีสารอาหารที่ครบ เหมือนทานครั้งเดียวได้สารอาหารที่ครบพอดี โดยไม่ต้องซื้อหลายๆอย่าง ที่ทำให้ต้องกินในปริมาณมากๆและเยอะจนเกินไป โดยกลุ่มที่ช่วยในการเสริมทางด้านอาหารสำหรับผู้สูงอายุ คือ อาหารสูตรครบถ้วน ซึ่งอาหารสูตรครบถ้วนมีการคำนวณปริมาณสารอาหารที่มีความสมดุลตามหลักทางการแพทย์โดยมีสารอาหารครบทั้ง 5 หมวดหมู่ ได้แก่ กลุ่มโปรตีน กลุ่มคาร์โบไฮเดรต กลุ่มไขมันที่ดี และ กลุ่มวิตามินเกลือแร่ ที่เป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย ซึ่งเหมาะกับกลุ่มคนที่ทานอาหารไม่ค่อยได้หรือกลุ่มคนที่ต้องการทดแทนมื้อที่ขาดหายไปในบางมื้ออาหาร
อีกหนึ่งทางเลือก สำหรับผู้ที่ต้องการเสริมสร้างสารอาหารให้ครบถ้วน อาหารเสริมผู้สูงอายุ อย่างผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร โคลอชัวร์ (Colosure) ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีสารอาหารอย่างครบถ้วน ทั้ง 5 หมวดหมู่และยังมีสารอาหารมากมาย อาทิ เช่น วิตามินบี 12 เสริมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน มีเบต้ากลูแคน ช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเสริมความแข็งแรง มีโคลอสตรุ้ม 40,000 มก. จากฝรั่งเศส ช่วยเสริมภูมิคุ้มกันให้แข็งแรงโคลอสตรุ้ม น้ำนมเหลือง (จากแม่แรกคลอด) ช่วยเสริมภูมิต้านทาน เพิ่มความแข็งแกร่งให้ร่างกาย มีเวย์โปรตีน ไอโซเลต สูง 27 กรัม ต่อแก้ว
เสริมมวลกล้ามเนื้อ โคลีน และวิตามินบี 12 ช่วยบำรุงระบบความจำ ระบบประสาท และสมอง แคลเซียม ช่วยเสริมความแข็งแกร่งให้กระดูกและฟัน โอเมก้า 3,6,9 ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและโรคความดันโลหิตสูง เมนูแรกของวันควรเริ่มต้นด้วยอาหารเบา ๆ ที่เน้นคุณประโยชน์และสารอาหารที่สำคัญต่อร่างกาย อย่าง โคลอชัวร์ 1 แก้ว เป็นอาหารเสริมให้ผู้สูงอายุในช่วงเช้าเพราะโคลอชัวร์อุดมด้วยสารอาหารที่จำเป็น ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้ร่างกาย และเสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกายต่อสู้กับสิ่งแปลกปลอมจากภายนอก เพียง 1 แก้วต่อวันก็ทำให้รับสารอย่างครบถ้วน
ขอขอบคุณข้อมูลจาก : Ref.คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
